حقیقت شرعیه

مثالی برای حقیقت شرعیه

«صلاة»
در مورد صلاة بر میت غائب:
روایت:
الخصال - الشیخ الصدوق: 360/ 47: عن علی علیهم السلام قال : إن رسول الله صلى الله علیه وآله لما أتاه جبرئیل بنعی النجاشی بکا بکاء حزین علیه وقال : إن أخاکم أصحمة - وهواسم النجاشی - مات ثم خرج إلى الجبانة وصلى علیه وکبر سبعا فخفض الله له کل مرتفع حتى رأى جنازته وهو بالحبشة.
این روایت طرق دیگری نیز دارد که اهل سنت از آن طرق نقل کرده اند. لذا این بحث بین شیعه و اهل سنت پیش آمده که با این روایت چگونه برخورد شود.
بحث فقهی:
الخلاف - الشیخ الطوسی - ج 1 ص 731: مسألة 563 : لا تجوز الصلاة على الغائب بالنیة ، وبه قال أبو حنیفة. وقال الشافعی : یجوز ذلک. دلیلنا : إن ثبوت ذلک یحتاج إلى دلیل شرعی ، ولیس فی الشرع ما یدل علیه ، وأما صلاة النبی صلى الله علیه وآله على النجاشی فإنما دعا له ، والدعاء یسمى صلاة
المعتبر - المحقق الحلی - ج 2 ص 352: مسألة : ولا یصلى على الغائب ، وبه قال أبو حنیفة ، وقال الشافعی : یجوز ذلک کما صلى النبی صلى الله علیه وآله على النجاشی . لنا : لو جاز ذلک لصلى النبی صلى الله علیه وآله فی الأمصار ، وعلى الأعیان من الصحابة ، ولو فعل ذلک لاستفاض به النقل ، ولأن استقبال القبلة بالمیت شرط ، ولم یحصل ، وصلاة النبی صلى الله علیه وآله على النجاشی قیل إن الأرض طویت له حتى صار کأنه بین یدیه ، وغیره لا یحصل له ذلک ، ولأنه حکایة فعل لا عموم له ، ویمکن أن یکون دعاءا له لا کصلاة الجنازة ، وقد روى ذلک محمد بن مسلم وزرارة قال : قلت : ( فالنجاشی لم یصل علیه النبی صلى الله علیه وآله فقال : لا إنما دعا له )
الاستبصار - الشیخ الطوسی - ج 1 ص 483: عن محمد بن مسلم أو زرارة قال : الصلاة على المیت بعد ما یدفن إنما هو الدعاء له قال : فالنجاشی لم یصل علیه النبی صلى الله علیه وآله فقال : لا إنما دعا له.
اهل سنت برای دو مورد از این روایت استفاده کرده اند: 1- جواز نماز بر میتی که دور از مکلف است. 2-جواز اقامه نماز با وجود حائل. لذا در کوچه و بازار هم می شود اقتدا کرد.